مساله ریزگردها خیلی جدی است و همین که عده ای خانه و کاشانه و موطن خود را به خاطر این موضوع ترک کرده اند، موید این مطلب است.
علت بروز ریزگردها بخش زیادی منشاء خارج از مرزها و کمتر دلیل داخلی(حدود 30 درصد) دارد و این ریزگردها از کشورهای همسایه از جمله عراق وارد خاک ایران می‌شوند اما مساله این است که ریزگردها یک معضل زیست محیطی است و می تواند مشکلات و بیماری های تنفسی برای ساکنان این مناطق بوجود آورد و باید رفع شود.
همه چیز از بخش‌های جنوبی تالاب هورالعظیم در ایران و نابودی تالاب‌های بین‌النهرین در عراق آغار شد که کانون‌های اصلی تولید ریزگردها نامبرده می شود. گرد و غبارها و ریزگردها در چند سال اخیر در ایران افزایش یافته‌اند که علت آن خشک شدن تالاب‌های ایران و عراق است. با انتقال آب و خشک شدن بیش از 2 میلیون هکتار از تالاب‌های عراق و بیش از 40 درصد تالاب‌های خوزستان، این تالاب‌ها تبدیل به کانون ریزگرد شده و یکی از راهِ حل‌ها، احیای تالاب‌ها است.
حالا همه اینها درست، اما پرسش این است که آیا نباید قبل از وقوع این بحران چاره ای بیندیشیم، حتی اگر موضوع ریزگردها منشاء خارجی داشته باشد. مساله ریزگردها و به طور کلی محیط زیست استان خوزستان دستکم یک موضوع منطقه ای است و باید برای حفظ محیط زیست همه اقدامات را پیش از وقوع مساله انجام دهیم.
در هر دو کشور ایران و عراق دستگاه های مرتبط مثل محیط زیست وجود دارد و قطعا همه کارشناسان این مناطق نسبت به چنین پیامدی آگاه بودند. مسئولان محیط زیست و کارشناسان این حوزه، منشاء اصلی این بحران را خشک‌شدن بخش بزرگی از تالاب هورالعظیم می‌دانند. دو سوم این تالاب در کشور عراق و یک سوم آن در ایران واقع است. علاوه بر تغییرات آب و هوایی منطقه، عوامل دیگری نیز به خشک شدن بخش بزرگی از این تالاب انجامیده است. در عراق تخلیه بخش‌هایی از باتلاق در 1950 میلادی آغاز شد و تا 1970، برای گرفتن زمین برای کشاورزی و اکتشاف نفت ادامه داشت.
این بحران باعث شده است شهر اهواز مرکز این استان از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان شناخته شود که باعث مشکلات تنفسی ساکنان این شهر شده است. سالانه خیلی از ساکنان استان خوزستان به دلیل مشکلات ناشی از آلودگی هوا و ریزگردها به بیمارستان و مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. باران اسیدی از تبعات دیگر این ریزگردها است که باز افراد را به بیمارستان ها و مراکز درمانی می کشاند.
تعطیلی مدارس، تعطیلی ادارات، قطعی برق، قطعی آب، اختلال در تنفس، و … تنها بخشی از مشکلاتی است که مردم خوزستان با ریزگردها تجربه می کنند.
مساله ریزگردها بسیار جدی است و هر کاری که در دست است باید هر چه سریعتر آن را آغاز کرد تا تبعات آن بیشتر نشود. امکان گسترش این ریزگردها به استان های دیگر نیز وجود دارد همانطور که برخی از روزهای سال های گذشته همین ریزگردها هوای پایتخت را نیز غبارآلود کرده بود.
در زمان حاضر بیش از یک میلیون و 200 هزار هکتار از زمین های همین منطقه (استان خوزستان) را بیابان تشکیل می دهد و قطعا پس از وزش هر باد و طوفانی، گرد و غبار به هوا برخواهد خاست. یکی از راه های کاهش تولید این ریزگردها، جنگل کاری و ایجاد فضاهای سبز در این مناطق است. این اقدامات را باید هر چه سریعتر شروع کرد چون هیچکس نمی تواند هفته ها و ماه ها در چنین هوایی تنفس کند و بیمار هم نشود.
به نظر می رسد راه هایی برای جاری شدن آب در تالاب هورالعظیم در ایران وجود دارد که هم می تواند این مناطق را سرسبز نماید و هم از معضلات زیست محیطی جلوگیری کند.
رابطه ایران و عراق پس از سرنگونی رژیم صدام و تشکیل دولت های جدید در این کشور بسیار خوب شده و از این فرصت می توان به رفع مسایل زیست محیطی و از بین بردن ریزگردها با اقداماتی مثل درختکاری در این مناطق پیگیری کرد.
——————————————————
*دبیر سرویس اجتماعی ایرنا
اجتمام**1569**1021
انتشار: حسین نوروزیان
انتهای پیام /*